تأثیر فعالیت کرمهای خاکی بر برخی شاخصهای بیولوژیکی کیفیت خاک

کرم های خاکی مهمترین جز فون خاک می باشند و نقش مهمی بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک دارند. به منظور بررسی تأثیر کرم های خاکی بر خصوصیات شیمیایی، بیولوژیکی و شاخص های رشد گیاه آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار تحت شرایط کنترل شده گلخانه ای اجرا گردید. فاکتور اول شامل حضور یا عدم حضور کرم های خاکی (eisenia foetida)، فاکتور دوم شامل مواد آلی مختلف (شاهد، کمپوست ضایعات هرس سیب و انگور، کاه و کلش گندم، ضایعات عرقیات گیاهی و هرس درختان سیب و انگور) و فاکتور سوم شامل حضور یا عدم حضور گیاه ذرت بود. در پایان دوره رشد، برخی شاخص¬های میکروبی خاک، خصوصیات شیمیایی و شاخص های رشد گیاه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که کاربرد موادآلی و کرم خاکی هر یک به تنهایی باعث تغییرات معنی دار در خصوصیات شیمیایی و شاخص های بیولوژیکی گردید. تنفس برانگیخته (sir) و تنفس پایه (br) در تیمار کاه وکلش گندم (ws) بالاترین مقدار (به ترتیب mg co2-c kg-1day-1 80/162 و mg co2-c kg-1day-170/121) را نسبت به تیمار بدون موادآلی (cont) نشان دادند. همچنین مقدار کربن بیومس میکروبی (mbc)، آمونیوم و نیترات در تیمار کمپوست ضایعات هرس (pwc) به ترتیب 7/1، 7/1 و 3/3 برابر تیمار بدون موادآلی (cont) بود. مصرف موادآلی همراه با تلقیح کرم خاکی نتایج مطلوب تری به همراه داشت، بطوری که تلقیح کرم خاکی با موادآلی شاخص های بیولوژیکی از جمله br، sir و mbn را بترتیب 8، 12 و 60 درصد و خصوصیات شیمیایی از جمله nh4+ و no3 را بترتیب 32 و 49 درصد افزایش داد. همچنین نتایج تأثیر کرم های خاکی بر روی شاخصهای رشد گیاه از جمله وزن خشک ریشه و اندام هوایی گیاه نشان داد که حضور کرم های خاکی وزن خشک ریشه و اندام هوایی گیاه را بترتیب 30 و 34 درصد نسبت به شرایط بدون حضور کرمهای خاکی افزایش داد.